Wędziska możemy podzielić na:
- kilku częściowe wędki nasadowe
- wędki teleskopowe
Do najważniejszych właściwości wędki należy akcja kija, czyli to jak wędka zachowuje się podczas rzutu, zacięcia oraz holu. Nowoczesne wędziska można podzielić na kije o akcji: szczytowej, medialnej i parabolicznej.
Wędki o akcji szczytowej używane są głównie w wędkarstwie wyczynowym. Pod wpływem obciążenia wygina się tylko górna część kija, co umożliwia natychmiastowe poderwanie żyłki z wody i nawiązanie bezpośredniego kontaktu z biorącą rybą. Tego typu wędzisk używa się głównie podczas łowienia w wodzie stojącej lub w rzekach i kanałach o bardzo słabym prądzie.
Wędzisko o akcji medialnej wygina się od szczytówki do mniej więcej połowy swojej długości. Umożliwia ono skuteczne zacięcie na większą odległość. Kije tego rodzaju są bardzo uniwersalne i nadają się do łowienia zarówno małych, jak i trochę większych ryb.
Wędzisko o akcji parabolicznej wygina się na całej swej długości, od szczytówki aż po rękojeść. Są to bardzo mocne kije skonstruowane z myślą o zarzucaniu ciężkich zestawów i przynęt. Stosuje się je do połowów dużych i silnych ryb takich jak sumy, szczupaki, karpie lub głowacice.
Do łowienia ryb spokojnego żeru niedaleko od brzegu stosuje się bezprzelotkowe wędki nasadowe zwane tyczkami. Kije te mają długość od 10 do nawet 16 metrów. Żyłkę jest niewiele krótsza od wędziska i wiąże się ją bezpośrednio do szczytówki. Sprawia to, że wędkarz ma ograniczone pole manewru podczas holu i wyciągnięcie większej ryby wymaga dużej wprawy.
Do łowienia ryb na dużych odległościach od brzegu używa się przelotkowych wędzisk o długości od 3 do 5 metrów. Użycie kołowrotka umożliwia nie tylko dalsze zarzucanie przynęty, ale także skuteczne umęczenie większej ryby, bez ryzykowania zerwania żyłki. Do tego typu wędek możemy zaliczyć także tak zwane kije szczupakowe lub karpiowe. Są one znacznie krótsze i mocniejsze. Są to zazwyczaj kije dwuczęściowe, których długość waha się od 2 do 3,5 metra. Wędek tych używa się do łowienia z gruntu oraz do łowienia drapieżników na żywca lub martwą rybkę. Większość krótszych modeli (pomiędzy 1,7 a 2,4 m) znajduje zastosowanie podczas spinningowania, czyli łowienia ryb drapieżnych na sztuczne przynęty.
Przy kupnie dowolnego wędziska należy zwrócić uwagę czy jest ono starannie wykonane i czy nie brakuje gdzieś lakieru, a w przypadku kijów z przelotkami na nienaganne wykonanie wodoodpornych omotek. Długość, wytrzymałość oraz ciężar rzutowy wędziska muszą być w miarę możliwości jak najdokładniej dobrane do sposobu łowienia.
Najlepszy jest niezbyt wyszukany kij. Nie może być on za ciężki, ale i też nieprzesadnie lekki, bo taki jest delikatny, a przez to w niedoświadczonych rękach bardzo narażony na uszkodzenia mechaniczne. Najlepsze jest wędzisko teleskopowe (bat) o długości od 3 do 5 m. Często wędzisko tego typu określane jest jako "uklejówka". Taką wędką łowi się ukleje i inne ryby. Wędkę bez przelotek nazywają batem ze względu na sposób zarzucania. Krótsze może utrudnić sięgnięcie wody, a co dopiero ryb. W niektórych jednak wypadkach używa się zaledwie 3 metrowych kijów. Kije ponad 7 metrowe są trudniejsze w manewrowaniu, dlatego zostawmy je sobie na przyszłość, kiedy już pewnie będziemy stawiać kolejne kroki w sztuce łowienia. Wybierając bat, trzeba przede wszystkim zwrócić uwagę na jego wykończenie. Krawędzie segmentów powinny być gładkie. Złącza dokładnie spasowane, co sprawdza się krótkimi wymachami przy rozłożonym wędzisku. Jeśli słychać jakieś stuki, to znaczy, że segmenty nie pasują do siebie. Warto wtedy poprawić rozsunięcie i ponownie potrząsnąć kijem. Jeśli stukania nie ustępują, należy szukać innej wędki. Gdy już wybierzemy wędzisko, trzeba się przyjrzeć jego akcji, czyli sposobowi wyginania się pod obciążeniem. Na akcję kija wpływ ma rodzaj materiału, z jakiego jest zbudowany, jego konstrukcja, czyli grubość ścianek i kształt. Akcję sprawdza się tak samo, jak spasowanie złączy, czyli energicznie, ale krótko wymachując kijem.
Wyróżnia się cztery rodzaje akcji.
- W wędzisku o akcji A wygina się jego szczytowa część.
- Kij o akcji B ugina się w 1/4 długości.
- Kij o akcji C wygina się w połowie.
- Wędzisko o akcji D wygina się parabolicznie całe.
Oprócz sposobu uginania się kija ważna jest również jego sprężystość. Kij sprężysty trudno wprawić wymachami w drgania, a jeśli się to uda, drgania szybko wygasają. Z kolei kij mało sprężysty łatwo rozbujać i długo nie chce się uspokoić. Pierwsza wędka powinna mieć ugięcie w górnej części (akcja A lub D) i być średnio sprężysta. Najlepiej, jeśli jej szczytówka jest wykonana z pełnego włókna czyli z pręta, a nie z rurki. Powinna ona mieć od 0,6 do 1,5 num. średnicy na górnym końcu, w zależności od materiału, z którego jest wykonana. Szczytówki z włókna szklanego mogą być grubsze, a z włókna węglowego cieńsze, ponieważ włókno węglowe jest znacznie bardziej sprężyste niż włókno szklane. Niezwykle istotną rzeczą podczas rozkładania wszystkich wędek teleskopowych jest to, aby poszczególne elementy wysuwać po kolei: od najcieńszego do najgrubszego. Przy każdym złączu należy rozsunąć części do wyraźnego oporu, by wędzisko nie mogło się samo złożyć po podniesieniu do pionu. Niedopuszczalne jest automatyczne rozsuwanie kija podczas wymachu, gdyż może dojść do zakleszczenia złączy i uszkodzenia wędziska.


