• wędkarstwo - poradnik wędkarski
    logo - strona główna kalendarza

    Kalendarz brań szczupaka


    SZCZUPAK - król drapieżników.

    Szczupak kształtem przypomina strzałę: jest wydłużony i lekko spłaszczony bocznie, z przewężeniem ciała przed pletwą ogonową. Głowa szczupaka jest w przedniej części spłaszczona, przypomina kaczy dziób. 

    wykres brań szczupaka

    Wykres brań szczupaka


    Pletwa grzbietowa przesunięta jest daleko w tył nad płetwę odbytową, wzmacniając tym samym ogonową część ciała. Tuż za głową przy samej krawędzi pokryw skrzelowych osadzone są płetwy piersiowe, a płetwy brzuszne znajdują się w połowie odległości pomiędzy pletwą piersiową a odbytową. Długie, cylindryczne ciało uniemożliwia mu pogoń za zwinną zdobyczą, ale ułatwia błyskawiczny atak ze stanowiska, na którym nieruchomo czatuje. Maskowanie się ułatwia mu charakterystyczne, zielonkawe, plamiste ubarwienie.


    Grzbiet ma ciemny, prawie czarny, a brzuch w tonacji od białego do zielonooliwkowego. Ubarwienie zależy od natężenia światła w zbiorniku i wieku ryby, a także od środowiska bytowania szczupaka. Pletwy są żółtawobrunatne, z wyraźnymi czarnymi cętkami, niekiedy z domieszką czerwieni. Otwór gębowy szczupaka jest mocno wycięty, z nieco wysuniętą i skierowaną ku górze szczęką dolną. Znajduje się w nim ok. 700 zębów skierowanych ku tyłowi, co umożliwia mu pochwycenie zdobyczy, obrócenie jej głową ku gardzieli i połknięcie w całości. Szczupak musi więc, pochwyciwszy swoją zdobycz w poprzek lub z tylu, co zdarza się bardzo często, tak manewrować szczękami, by odpowiednio ją obrócić. Może to trwać kilka, a nawet kilkanaście minut. W trakcie tej czynności wykonuje krótkie, urywane wyrzuty głowy w bok i energiczne ruchy szczękami, które mają mu pomóc w przesunięciu ofiary ku przełykowi. Zbyt duże ryby rozciągają jego bardzo elastyczny przewód pokarmowy z pojemnym workiem żołądkowym, w którym trawi on rybę stopniowo w kilku etapach. Ciało szczupaka pokryte jest skórą. Na głowie, a więc tam, gdzie nie ma mięśni, przylega ona bezpośrednio do kości. Wytworem skóry są łuski, które trzeba skrobać w trakcie obróbki kulinarnej. Z nieznanych powodów szczupaki mogą różnić się kształtem. W rzekach najczęściej łowi się ryby smukłe i wąskie, a w jeziorach można natrafić na osobniki krępe i krótkie, z dużą głową. Szczupak ma bardzo wrażliwy narząd linii bocznej, która odbiera najdrobniejsze sygnały o nadciągającej ofierze, a także doskonały wzrok. Oczy szczupaka, osadzone przy górnej krawędzi głowy w pobliżu miejsca, skąd wychodzi linia zaznaczająca spłaszczenie pyska, stanowią bardzo precyzyjnie działający organ typowego wzrokowca, który ma zdolność spostrzegania obiektów usytuowanych zarówno z przodu jak i z tylu. Reakcje na każdy zauważony szczegół są. wręcz zaskakujące. Z obserwacji wynika, że jedynym kryterium wyboru zdobyczy jest ruch, dzięki któremu do szczupaka dociera sygnał o obecności ofiary, a także jej wielkość, która nadaje sygnałom odpowiednie natężenie. Szczupak chwyta więc wszystko, co się porusza, ale ekonomia wysiłku nakazuje mu skupić się na obiektach większych. Przy dobrych warunkach środowiskowych rośnie bardzo szybko, choć musi zjeść 3-4 kg pożywienia na 1 kg przyrostu masy ciała. Szczupak zasiedla wszystkie rodzaje wód płynących i stojących, wody słodkie i słonawe, można go więc spotkać w zalewach morskich. Lubi zbiorniki zaporowe, zwłaszcza. tuż po ich zalaniu gdzie bytuje w ujściu starego koryta rzeki Znajdziemy go również w stawach i wyrobiskach. Najchętniej zasiedla miejsca o bogatej roślinności przybrzeżnej, wśród której znajduje dogodne warunki do odbycia tarła oraz miejsce na zasadzki. 

    TARŁO SZCZUPAKA

    Szczupak odbywa tarło wczesną wiosną, przeważnie w marcu i kwietniu, gdy temperatura wody osiągnie od 2 do 5 stopni. Dochodzi do niego na zarośniętych płyciznach, starorzeczach i zalanych łąkach. Samice składają średnio 30-40 tys. ziaren ikry na każdy kilogram wagi ryby. Ikra jest przezroczysta, koloru bursztynowego, bardzo drobna (około 2,5 mm), przytwierdza się głównie do roślinności wodnej. Wylęg następuje po 12-15 dniach. Gdy młode osiągają długość około 20 mm, zjadają pierwszą rybę i od tego momentu stają się drapieżnikami. Najpierw żywią się larwami płoci, która właśnie w tym czasie odbywa tarło, a następnie larwami i narybkiem innych ryb karpiowatych, kolejno przystępujących do rozrodu. Gdy szczupak ma 5 cm, ryby stanowią 50 proc. jego menu, a gdy osiąga 6 cm, są one już jego pokarmem zasadniczym. 

    ILE ŻYJE SZCZUPAK?

    Szczupaki według literatury ichtiologicznej żyją średnio 20 lat. Długość ich życia (jak i wielu innych gatunków ryb) to wynik wielu·wypadkowych, jak chociażby czystości wody, jej składu, ilości pokarmu i jego jakości oraz warunków środowiskowych. Znane są przypadki, że pojedyncze okazy dożywały nawet 40 lat i więcej. 

    Share by: